By\u0142o oko\u0142o 36 \u00b0C w cieniu gdy wpad\u0142am na pomys\u0142, by oszuka\u0107 m\u00f3j odbi\u00f3r rzeczywisto\u015bci poprzez puszczenie w tle d\u017awi\u0119k\u00f3w szumi\u0105cego morza lub padaj\u0105cego deszczu. Nie musia\u0142am d\u0142ugo szuka\u0107. Na Spotify znalaz\u0142am ca\u0142kiem poka\u017an\u0105 kolekcj\u0119 utwor\u00f3w tego rodzaju. Zdecydowa\u0142am si\u0119 na nagranie \u201eEmpty beach\u201d maj\u0105ce prawie 1,5 mln ods\u0142ucha\u0144.<\/p>\n\n\n\n

Gdy ju\u017c si\u0119 och\u0142on\u0119\u0142am, w\u0142\u0105czy\u0142o si\u0119 my\u015blenie. Wprawdzie nie pierwszy i nie ostatni to raz, gdy  cz\u0142owiek wykorzystuje natur\u0119  by si\u0119 na niej wzbogaci\u0107, ale szczerze zaciekawi\u0142 mnie koncept tego businessu, a przede wszystkim to,  jak maj\u0105 si\u0119 do niego przepisu prawa autorskiego.<\/p>\n\n\n\n

Dla uproszczenia przyj\u0119\u0142am, \u017ce zastosowanie do intryguj\u0105cego mnie casusu ma polskie prawo autorskie.<\/p>\n\n\n\n

Punktem wyj\u015bcia dla moich rozwa\u017ca\u0144 by\u0142o to,  czy, jakie i komu przys\u0142uguj\u0105 prawa do nagra\u0144 d\u017awi\u0119k\u00f3w natury?<\/p>\n\n\n\n

Bez w\u0105tpienia nie cz\u0142owiek jest ich tw\u00f3rc\u0105, tymczasem przedmiotem chronionym przez prawo autorskie jest ka\u017cdy przejaw dzia\u0142alno\u015bci tw\u00f3rczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezale\u017cnie od warto\u015bci, przeznaczenia i sposobu wyra\u017cenia (utw\u00f3r). W zwi\u0105zku z takim, a nie innym brzmieniem art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych przyjmuje si\u0119, \u017ce utw\u00f3r mo\u017ce powsta\u0107 jedynie jako przejaw dzia\u0142alno\u015bci tw\u00f3rczej cz\u0142owieka. To za\u0142o\u017cenie, skutkuje tym, \u017ce dzie\u0142a natury \u2013 niezale\u017cnie tego jak s\u0105 udane i intryguj\u0105ce \u2013 nie s\u0105 chronione prawem autorskim.<\/p>\n\n\n\n

Czy w takim razie mog\u0119 swobodnie skopiowa\u0107 i rozpowszechnia\u0107 \u201eEmpty beach\u201d?<\/p>\n\n\n\n

No nie do ko\u0144ca, bo opr\u00f3cz praw autorskich, polska ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych reguluje jeszcze prawa artyst\u00f3w wykonawc\u00f3w i prawa producent\u00f3w.<\/p>\n\n\n\n

Upraszczaj\u0105c: prawa autorskie chroni\u0105 utwory np. zapis nutowy i przys\u0142uguj\u0105 co do zasady tw\u00f3rcy utworu. Prawa do artystycznych wykona\u0144 chroni\u0105 wszystkie wykonania wokalne i instrumentalne, kt\u00f3re zosta\u0142y zarejestrowane na nagraniu i przys\u0142uguj\u0105 poszczeg\u00f3lnym wykonawcom. Prawa do fonogram\u00f3w i wideogram\u00f3w  tzw. prawa producenckie chroni\u0105 \u201epierwsze utrwalenia wykona\u0144\u201d i przys\u0142uguj\u0105 ich producentom, za kt\u00f3rych uwa\u017ca si\u0119 osoby pod kt\u00f3rych imieniem i nazwiskiem fonogram lub wideogram zosta\u0142 po raz pierwszy sporz\u0105dzony. W praktyce s\u0105 to osoby, kt\u00f3re zorganizowa\u0142y i sfinansowa\u0142y nagranie. <\/p>\n\n\n\n

Wygl\u0105da zatem na to, \u017ce nagrania odg\u0142os\u00f3w natury mog\u0105 by\u0107 chronione jako fonogram. Zgodnie z definicj\u0105 ustawow\u0105 zawart\u0105 w art. 94 ust. 1 ustawy o prawie autorskim  i prawach pokrewnych fonogramem jest pierwsze utrwalenie warstwy d\u017awi\u0119kowej wykonania utworu albo innych zjawisk akustycznych. S\u0142owo akustyczny odnosi si\u0119 do wszelkiego rodzaju d\u017awi\u0119k\u00f3w i g\u0142os\u00f3w, a zatem tak\u017ce g\u0142os\u00f3w natury. <\/p>\n\n\n\n

I w ten spos\u00f3b wiem, by m\u00f3c rozpowszechnia\u0107 \u201eEmpty beach\u201d musz\u0119 mie\u0107 zgod\u0119 producenta (zak\u0142adam, \u017ce wcale nie nieodp\u0142atn\u0105), ale nic nie stoi na przeszkodzie, bym sama z mikrofonem posz\u0142a w las i nagra\u0142a padaj\u0105cy deszcz a nast\u0119pnie, pod \u0142adnie szumi\u0105ca i koj\u0105c\u0105 nazw\u0105 skomercjalizowa\u0142a to nagranie na Spotify.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

By\u0142o oko\u0142o 36 \u00b0C w cieniu gdy wpad\u0142am na pomys\u0142, by oszuka\u0107 m\u00f3j odbi\u00f3r rzeczywisto\u015bci poprzez puszczenie w tle d\u017awi\u0119k\u00f3w szumi\u0105cego morza lub padaj\u0105cego deszczu. Nie musia\u0142am d\u0142ugo szuka\u0107. Na Spotify znalaz\u0142am ca\u0142kiem poka\u017an\u0105 kolekcj\u0119 utwor\u00f3w tego rodzaju. Zdecydowa\u0142am si\u0119 na nagranie \u201eEmpty beach\u201d maj\u0105ce prawie 1,5 mln ods\u0142ucha\u0144. Gdy ju\u017c si\u0119 och\u0142on\u0119\u0142am, w\u0142\u0105czy\u0142o si\u0119 […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":0,"comment_status":"closed","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[7],"tags":[],"class_list":["post-430","post","type-post","status-publish","format-standard","hentry","category-prawo-autorskie"],"_links":{"self":[{"href":"http:\/\/ludwiklegal.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/430","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"http:\/\/ludwiklegal.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"http:\/\/ludwiklegal.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/ludwiklegal.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/ludwiklegal.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=430"}],"version-history":[{"count":2,"href":"http:\/\/ludwiklegal.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/430\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":479,"href":"http:\/\/ludwiklegal.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/430\/revisions\/479"}],"wp:attachment":[{"href":"http:\/\/ludwiklegal.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=430"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"http:\/\/ludwiklegal.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=430"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"http:\/\/ludwiklegal.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=430"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}